Zasady tworzenia rodzaju żeńskiego przymiotników

Na ostatnich zajęciach mówiliśmy o tworzeniu rodzaju żeńskiego przymiotników. Poniżej wklejam informacje na ten temat z 

http://www.francuski.ang.pl/gramatyka/czesci_mowy/przymiotniki/rodzaj_zenski_przymiotnikow

W języku francuskim, w przeciwieństwie do polskiego, są tylko dwa rodzaje: męski - masculin i żeński - féminin. Aby zrobić rodzaj żeński przymiotnika trzeba zmienić jego końcówkę, i jak się zapewne domyślacie nie jest to jedna jedyna końcówka. O nie! Końcówka przymiotnika rodzaju żeńskiego zmienia się w zależności od tego, jaką końcówkę ma przymiotnik rodzaju męskiego. Na szczęście są zasady, które pomogą nam to usystematyzować.

Oto zasady:

1) w większości przypadków rodzaj żeński tworzymy poprzez dodanie litery -e do przymiotnika w rodzaju męskim:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
noir	czarny	noire	czarna
bleu	niebieski	bleue	niebieska
intelligent	inteligentny	intelligente	inteligentna
aimé	lubiany	aimée	lubiana

Uwaga! Jeśli -e dodamy do przymiotników zakończonych na spółgłoskę, której nie wymawiamy np.: grand,polonais, petit,etc. to dodanie -e powoduje, że spółgłoska ta jest wymawiana w rodzaju żeńskim, np.:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
grand	duży [grą]	grande	duża [grąd]
polonais	polski [polone]	polonaise	polska [polonez]
américain	amerykański [amerikę]	américaine	amerykańska [ameriken]
vert	zielony [wer]	verte	zielona [wert]

2) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na -et, -er, to w rodzaju żeńskim dodajemy -e, a nad pierwszym e stawiamy akcent np.:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
secret	tajny	secrète	tajna
incomplet	niekompletny	incomplète	niekompletna
léger	lekki	légère	lekka
dernier	ostatni	dernière	ostatnia

3) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na -e, jego froma żeńska jest dokładnie taka sama pod względem pisowni i wymowy, np.:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
rapide	szybki	rapide	szybka
calme	spokojny	calme	spokojna
orange	pomarańczowy	orange	pomarańczowa
facile	łatwy	facile	łatwa

4) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na: -en, -on, -os, -as, -is, -et, -ot, to w rodzaju żeńskim podwajamy spółgłoskę i dodajemy -e, i wymawiamy ostatnię spółgłoskę (tak jak w punkcie 1), np.:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
italien	włoski	italienne	włoska
bon	dobry	bonne	dobra
gros	gruby	grosse	gruba
bas	niski	basse	niska
métis	mieszany	métisse	mieszana
muet	milczący	muette	milcząca
sot	głupi	sotte	głupia

5) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na: -el, -il, -eil, -ul to w rodzaju żeńskim dodajemy końcówkę -le, np.:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
cruel	okrutny	cruelle	okrutna
gentil	miły [żąti]	gentille	miła [żątij]
pareil	taki sam	pareille	taka sama
nul	zerowy	nulle	zerowa

6) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na: -eux, -oux, w rodzaju żeńskim końcówki te zmieniają się w -euse i -ouse, np.:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
amoureux	zakochany	amoureuse	zakochana
sérieux	poważny	sérieuse	poważna
malheureux	nieszczęśliwy	malheureuse	nieszczęśliwa
jaloux	zazdrosny	jalouse	zazdrosna

7) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na -c, w rodzaju żeńskim przechodzi ono w -que, np.:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
turc	turecki	turque	turecka
public	publiczny	publique	publiczna

Wyjątek to:

grec

grecki

grecque

grecka

8) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na -if, w rodzaju żeńskim zmienia się w -ive, np.:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
vif	żwawy	vive	żwawa
sportif	wysportowany	sportive	wysportowana
naïf	naiwny	naïve	naiwna

9) Są 3 przymiotniki nieregularne : beau-ładny, nouveau-nowy i vieux-stary. Ich forma zmienia się dodatkowo w przymiotniku rodzaju męskiego, kiedy ten stoi przed rzeczownikiem zaczynającym się na samogłoskę lub nieme h, np.:

masculin	rodzaj męski	masculin devant la voyelle	r. męski przed samogłoską	féminin	rodzaj żeński
un beau garçon	ładny chłopiec	un belappartement	ładne mieszkanie	une belle fille	ładna dziewczyna
un livre nouveau	nowa ksiąąka	un nouvel hôtel	nowy hotel	une nouvellevoiture	nowy samochód
un vieuxmonsieur	stary mężczyzna	un vieil homme	stary człowiek	une vieille femme	stara kobiete

10) W tym punkcie znajciecie tabelkę z kilkoma najbardziej popularnymi przymiotnikami, których rodzaj żeński jest nieregularny:

masculin	rodzaj męski	féminin	rodzaj żeński
blanc	biały	blanche	biała
faux	fałszywy	fausse	fałszywa
fou	szalony	folle	szalona
long	długi	longue	długa
sec	suchy	sèche	sucha
frais	świeży	fraîche	świeża
franc	szczery	franche	szczera
doux	delikatny	douce	delikatna
roux	rudy	rousse	ruda

DO POSŁUCHANIA

Posłuchaj wymowy podanych przymiotników. Naciśnij ikonkę głośnika,
by posłuchać jak wymawia się podane w tabeli przymiotniki.

http://www.languageguide.org/french/grammar/adjectives/regular.html

Posłuchaj wymowy przymiotników

ZADANIA

Kliknij na start (na fioletowym prostokącie po lewej pod żółtym paskiem). Następnie przyjrzyj się obrazkowi i popatrz, która część ciała podświetlona jest na zielono. Popatrz na wyrazy podane w tabeli i wybierz te, które pasują, np. krótkie nogi, długie ramiona, małe palce. Kliknij na wybrane wyrazy (przymiotnik i rzeczownik, pamiętając o uzgodnieniu przymiotnika z rodzajem i liczbą!!!), sprawdź - CHECK

http://www.education.vic.gov.au/languagesonline/french/sect30/no_09/no_09.htm

Na podstawie podanych wyżej reguł, stwórz rodzaj żeński przymiotników. 

http://www.francuski.ang.pl/cwiczenia/7

http://www.francuski.ang.pl/cwiczenia/10

http://www.francuski.ang.pl/cwiczenia/1001

Kliknij na start, przeczytaj zdanie pod obrazkiem i zastanów się jaką brakującą końcówkę należy wpisać. Kliknij na właściwą końcówkę, a następnie CHECK, by sprawdzić poprawność swej odpowiedzi.

http://www.education.vic.gov.au/languagesonline/french/sect33/no_04/no_04.htm